Vietnam

Ấm Tử Sa Nghi Hưng (Tây Thi)
Hoa văn: Hoa Sen Trắng
Kích thước: 13.3 cm *7.6 cm
Dung tích: 260 ml
Chất liệu: nguyên khoáng Hồng Nê
Nghệ nhân: Xuân Mãn Hồ Tinh (Trung Quốc)

Ấm tử sa Nghi Hưng có gì đặc biệt?
Tại vùng đất Nghi Hưng - Nghi Hưng thuộc tỉnh Giang Tô (Jiangsu) của Trung Quốc có loại đất sét nổi tiếng được gọi là đất Tử Sa Tử sa (Zhisa), loại đất chuyên để làm ra ấm pha trà tuyệt hảo mà giới sành trà rất ưa chuộng. Đất làm ấm tử sa ở vùng Nghi Hưng (Stone Clay) là loại đất có cấu trúc và thành phần cấu tạo gồm các oxit sắt, silic, mica, kaolinite cùng nhiều khoáng chất khác trong đó oxit sắt là thành phần chủ yếu. Có nhiều loại đất hỗn hợp khác nhau nhưng loại đất làm ấm thì được chia ra làm 2 loại nhóm chính:

Đất sét đá (Stone Clay)
Là loại đất được khai thác từ các vỉa quặng đá tại vùng núi Hoàng Long thuộc Nghi Hưng. Sau khi khai thác, đất được để phơi ngoài tự nhiên một thời gian sẽ oải ra thành từng viên nhỏ. Từ những viên nhỏ đó người ta phân loại ra và cho vào xay thủ công bằng cối đá. Xay xong sẽ đươc lọc đi sỏi, cát, tạp chất,… thu lại được bột sét đá rất mịn, từ bột đó sau đó được đổ vào những bể nước hình chữ nhật cao khoảng thước rưỡi rồi trộn với nước. Để trong 3 ngày sau đó sẽ gạn qua bể khác cho đất keo lại thành khối sau đó được cắt ra thành từng bánh bán cho thợ làm đồ gốm.
2. Đất sét thường (Earth Clay)
Đây là loại đất được sử dụng một cách phổ biến để tạo ra các sản phẩm gốm thông dụng trong đó có ấm trà (loại đất này ở các làng gốm của Việt Nam cũng có, tuy có thể khác một chút về thành phần cấu tạo)
Những loại đất chính được dùng trong chế tác ấm tử sa:
• Đất sét nguyên khoáng (Original, Natural): Đất sét nguyên khoáng là loại đất tự nhiên được khai thác trực tiếp từ các mỏ núi đá ở vùng Nghi Hưng thuộc tỉnh Giang tô, Trung Quốc. Hiện nay số lượng đất nguyên khoáng còn lại không nhiều và ngày càng trở nên khan hiếm do quá trình khai thác bừa bãi, thiếu quy hoạch dẫn tới tài nguyên bị khan hiếm. Chính phủ Trung Quốc đã quy hoạch lại các khu khai thác thành từng cụm, điểm. Tổ chức đấu thầu cho các nhà đầu tư, không khai thác bừa bãi, trúng thầu sẽ được khai thác dưới sự giám sát của nhà nước. Đất khoáng sẽ được bán cho các công ty, nhà máy, xưởng chế tác, nghệ nhân làm gốm…Tuy vậy, vẫn còn tình trạng khai thác bất hợp pháp.
• Đất phối (Mixed): Theo như tên gọi đất phối được tạo ra bằng cách phối đất nguyên khoáng với nhau, hoặc phối đất nguyên khoáng với một vài nguyên liệu tự nhiên khác (nguyên liệu phối tự nhiên ở đây là cát vì cát có tính chất và thành phần cấu tạo tương đương). Đất phối được tạo ra với mục đích chính là tận dụng đất nguyên khoáng vì như trên đã nói đất nguyên khoáng ngày càng khan hiếm. Hiện nay, các ấm tử sa trên thị trường chủ yếu là các ấm được chế tác từ đất phối, hàm lượng nguyên khoáng nhiều hay ít ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản phẩm. Nếu như ấm nguyên khoáng 100% sẽ rất đắt và hiếm